Αν δεν είστε εξοικειωμένοι με το πλαίσιο του CASEL, σας συνιστούμε να διαβάσετε πρώτα αυτό το άρθρο, καθώς θα ενισχύσει σημαντικά την κατανόησή σας ως προς τις κοινωνικές δεξιότητες.
Δείτε το εδώ.
Εισαγωγή στη Διαχείριση Συγκρούσεων
Η διαχείριση των συγκρούσεων αναφέρεται στην ικανότητα διαχείρισης διαφωνιών και διαφορών με εποικοδομητικό και ειρηνικό τρόπο. Οι συγκρούσεις μπορεί να υπάρχουν σε διάφορες τομείς της ζωής, όπως της οικογένειας και του χώρου εργασίας, των σχέσεων με συνομηλίκους, των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, της εξυπηρέτησης πελατών και των διαδικτυακών συναλλαγών. Άρα, οι δεξιότητες διαχείρισης συγκρούσεων είναι χρήσιμες για άτομα όλων των ηλικιών. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η ανάπτυξη αυτής της δεξιότητας, η οποία μπορεί να εφαρμοστεί σε ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών καταστάσεων.
Κεντρικός τομέας ικανοτήτων:
Η Διαχείριση συγκρούσεων εντοπίζεται στους ακόλουθους βασικούς τομείς ικανοτήτων, και πιο συγκεκριμένα κάτω από μια βασική συμπεριφορά κάθε τομέα:
Αυτοδιαχείριση: Διαχείριση και έκφραση των συναισθημάτων, των σκέψεων, των παρορμήσεων και του άγχους με εποικοδομητικούς τρόπους.
Υπεύθυνη λήψη αποφάσεων: Λαμβάνει υπόψη τα ηθικά πρότυπα, τους κοινωνικούς και κοινοτικούς κανόνες και τις ανησυχίες για την ασφάλεια κατά τη λήψη αποφάσεων.
Διαχείριση σχέσεων: Αντιμετώπιση διαπροσωπικών συγκρούσεων.
Κεντρικές συμπεριφορές που απαιτούν τις δεξιότητες διαχείρισης συγκρούσεων:
Η κοινωνική δεξιότητα εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε ηλικιακή ομάδα:
6-8 ετών:
Αυτοδιαχείριση:
Αυτοσυγκράτηση: Οι μαθητές βρίσκουν τρόπους να ηρεμούν όταν νιώθουν τανασατωμένοι.
Παράδειγμα: Ένα παιδί που είναι αναστατωμένο επειδή ένας φίλος του πήρε το παιχνίδι του μαθαίνει να παίρνει βαθιές αναπνοές για να ηρεμήσει πριν εκφράσει τα συναισθήματά του.
Υπεύθυνη λήψη αποφάσεων:
Ακολουθώντας τους κανόνες: Τα παιδιά αναγνωρίζουν, κατανοούν τη σημασία των κοινών κανόνων και ακολουθούν τους κοινούς κανόνες στο λεωφορείο, στην τάξη και στο σχολείο.
Παράδειγμα: Ένα παιδί ακολουθεί τον κανόνα της τάξης να εναλλάσσεται κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, επιδεικνύοντας σεβασμό στους κανόνες και προσοχή στους άλλους.
Διαχείριση σχέσεων:
Αναγνώριση συγκρούσεων: Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά αρχίζουν να αναγνωρίζουν και να χαρακτηρίζουν τις συγκρούσεις όταν συμβαίνουν. Μπορεί να εκφράζουν τα συναισθήματά τους λεκτικά ή σωματικά όταν έρχονται αντιμέτωπα με διαφωνίες.
Παράδειγμα: Δύο παιδιά που τσακώνονται για ένα παιχνίδι αναγνωρίζουν ότι βρίσκονται σε σύγκρουση και εκφράζουν τα συναισθήματά τους μιλώντας για το λόγο που είναι αναστατωμένα.
9-11 ετών:
Αυτοδιαχείριση:
Εκφράζουν τον εαυτό τους: Εκφράζουν συναισθήματα και σκέψεις με χρήσιμους τρόπους, όπως χρησιμοποιώντας δηλώσεις του τύπου "νιώθω".
Παράδειγμα: Ένα παιδί λέει ήρεμα στο φίλο του: "Νιώθω αναστατωμένος όταν δεν ακούς τις ιδέες μου κατά τη διάρκεια ομαδικών εργασιών", προωθώντας την ανοιχτή επικοινωνία και την επίλυση συγκρούσεων.
Υπεύθυνη λήψη αποφάσεων:
Ενσωμάτωση της δικαιοσύνης και του δικαίου: Τα παιδιά αυτής της ηλικιακής ομάδας αναπτύσσουν μεγαλύτερη κατανόηση της δικαιοσύνης και του δικαίου. Μπορεί να σταθμίζουν τις συνέπειες διαφορετικών ενεργειών και να λαμβάνουν αποφάσεις με βάση τις αρχές της δικαιοσύνης και της ενσυναίσθησης.
Παράδειγμα: Ένα παιδί αποφασίζει να μην συμμετάσχει στο πείραγμα ενός συμμαθητή του, αναγνωρίζοντας ότι είναι άδικο και επιζήμιο και επιλέγοντας να ενεργήσει με καλοσύνη αντ' αυτού.
Διαχείριση σχέσεων:
Ενσυναίσθηση και λήψη προοπτικής: Τα παιδιά αυτής ο ηλικιακής ομάδας γίνονται πιο ικανά να κατανοούν τις προοπτικές των άλλων και να συμπάσχουν με τα συναισθήματα των άλλων κατά τη διάρκεια συγκρούσεων.
Παράδειγμα: Ένα παιδί σκέφτεται πώς μπορεί να αισθάνεται ο φίλος του όταν μένει εκτός παιχνιδιού, με αποτέλεσμα να συμπεριλάβει τον φίλο του και να επιλύσει τη σύγκρουση ειρηνικά.
12-14 ετών:
Αυτοδιαχείριση:
Επιδεικνύουν μεγαλύτερη συναισθηματική επίγνωση και αυτοέλεγχο: Μπορεί να χρησιμοποιούν τεχνικές όπως ενσυνειδητότητα ή ημερολόγιο για να επεξεργάζονται τα συναισθήματά τους και να ανταποκρίνονται ήρεμα σε συγκρούσεις.
Παράδειγμα: Ένας έφηβος εφαρμόζει ασκήσεις βαθιάς αναπνοής για να παραμείνει ήρεμος και συγκεντρωμένος κατά τη διάρκεια μιας έντονης διαφωνίας με ένα αδελφό του, επιδεικνύοντας συναισθηματική αυτορρύθμιση.
Υπεύθυνη λήψη αποφάσεων:
Συνειδητή και στοχαστική λήψη αποφάσεων: Οι μαθητές μπορούν να εξετάζουν πολλαπλές προοπτικές, να αξιολογούν τις πιθανές συνέπειες διαφορετικών ενεργειών και να επιλέγουν απαντήσεις που ευθυγραμμίζονται με τις αξίες και τις αρχές τους.
Παράδειγμα: Ένας έφηβος αποφασίζει να μιλήσει ενάντια στην άδικη μεταχείριση ενός συμμαθητή του, ζυγίζοντας τις πιθανές συνέπειες και υπερασπιζόμενος αυτό που πιστεύει ότι είναι σωστό.
Διαχείριση σχέσεων:
Διαχείριση συγκρούσεων σε ομαδικές ρυθμίσεις: Οι έφηβοι μαθαίνουν να διαχειρίζονται τις συγκρούσεις μέσα σε ομάδες, όπως ομαδικές εργασίες ή ομαδικά αθλήματα, συντονίζοντας με τους συνομηλίκους τους και επιλύοντας τις διαφωνίες συνεργατικά.
Παράδειγμα: Μια ομάδα μαθητών συνεργάζεται για την επίλυση συγκρούσεων και τη δίκαιη κατανομή εργασιών κατά τη διάρκεια ενός ομαδικού έργου, επιδεικνύοντας ομαδική εργασία και αποτελεσματικές δεξιότητες επίλυσης συγκρούσεων.
15-17 ετών:
Αυτοδιαχείριση:
Ανεξαρτησία στην επίλυση συγκρούσεων: Οι μεγαλύτεροι έφηβοι επιδεικνύουν προηγμένες δεξιότητες αυτοδιαχείρισης κατά τη διάρκεια συγκρούσεων, δείχνοντας ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα στη διαχείριση των συναισθημάτων και των συμπεριφορών τους, βασιζόμενοι λιγότερο στην παρέμβαση των ενηλίκων και περισσότερο στις δικές τους ικανότητες επίλυσης προβλημάτων.
Παράδειγμα: Ένας έφηβος παίρνει ένα λεπτό για να ηρεμήσει και να σκεφτεί πριν απαντήσει στην κριτική ενός φίλου, επιδεικνύοντας ωριμότητα και συναισθηματική αυτορρύθμιση.
Υπεύθυνη λήψη αποφάσεων:
Ηθικός συλλογισμός: Οι έφηβοι αυτής της ηλικιακής ομάδας εμπλέκονται σε σύνθετη ηθική συλλογιστική και λήψη αποφάσεων κατά τη διάρκεια συγκρούσεων. Μπορεί να εξετάζουν ηθικές αρχές, κοινωνικούς κανόνες και μακροπρόθεσμες συνέπειες όταν λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο αντίδρασης σε συγκρούσεις.
Παράδειγμα: Ένας έφηβος αποφασίζει να παρέμβει σε μια κατάσταση εκφοβισμού, ζυγίζοντας τις ηθικές συνέπειες και επιλέγοντας να υπερασπιστεί το θύμα παρά τις πιθανές κοινωνικές συνέπειες.
Διαχείριση σχέσεων:
Μετασχηματισμός συγκρούσεων: Οι έφηβοι αναπτύσσουν την ικανότητα να μετατρέπουν τις συγκρούσεις σε ευκαιρίες ανάπτυξης και μάθησης, αναγνωρίζοντας τις δυνατότητες θετικών αποτελεσμάτων από την εποικοδομητική επίλυση των διαφωνιών.
Παράδειγμα: Ένας νεαρός ενήλικας σκέφτεται τις συγκρούσεις με τα αδέλφια ως ευκαιρίες για εξάσκηση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων και ενίσχυση των οικογενειακών δεσμών, θεωρώντας τις συγκρούσεις ως φυσικές και διαχειρίσιμες προκλήσεις.
Προώθηση της ανάπτυξής της κοινωνικής δεξιότητας:
Για γονείς και φροντιστές:
Ανακαλύψτε το ιδανικό πρόγραμμα μαθημάτων για τα παιδιά σας στην πλατφόρμα, προσαρμοσμένο στις μοναδικές μαθησιακές ανάγκες και προτιμήσεις σας.
Διαμεσολάβηση τρίτου μέρους: Όταν τα παιδιά τσακώνονται, οι γονείς/ φροντιστές μπορούν να μπουν στη μέση και να τους δείξουν πώς να είναι ευγενικά, χρησιμοποιώντας φράσεις όπως "συγγνώμη" και άλλες ευγενικές λέξεις. Τους μαθαίνουν επίσης να χρησιμοποιούν λέξεις που κάνουν τις συγκρούσεις λιγότερο σοβαρές.
Μοντελοποίηση ρόλων: Προσέξτε πώς διαχειρίζεστε τις συγκρούσεις όταν διαφωνείτε με το παιδί σας. Προσπαθήστε να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας, να ακούσετε τι λέει το παιδί σας και να βρείτε κοινό έδαφος.
Το θερμόμετρο συναισθημάτων: Εισάγετε το θερμόμετρο συναισθημάτων και τοποθετήστε το κάπου στο σπίτι. Όταν υπάρχει σύγκρουση, τα παιδιά μπορούν να ελέγχουν το θερμόμετρο για να δουν πώς αισθάνονται. Ανάλογα με τον αριθμό τους, μπορούν να αποφασίσουν αν πρέπει να ηρεμήσουν πριν κάνουν οτιδήποτε άλλο.
Συναισθηματική λεκτική επικοινωνία: Η διδασκαλία των μαθητών να χρησιμοποιούν λέξεις που δείχνουν συναισθήματα (όπως λυπημένος, θυμωμένος, αποθαρρυμένος, εξοργισμένος, νοσταλγικός) μπορεί να βοηθήσει. Αυτό βοηθά στον έλεγχο ενός ξεσπάσματος, μιλώντας για το τι θέλουν, πώς αισθάνονται και τι σκέφτονται.
Για τους καθηγητές:
Δραστηριότητα της διαφωνίας: Οργανώστε δραστηριότητες βάζοντας ο ένας απέναντι στον άλλο τους μαθητές που διαφωνούν σε ένα θέμα όπως "ανανάς στην πίτσα". Θα πρέπει να μιλούν εναλλάξ και να φροντίζουν να ακούνε προσεκτικά τις ιδέες και τα συναισθήματα του άλλου.
Δραστηριότητες επίλυσης προβλημάτων: Η άσκηση αυτή βοηθά τους μαθητές να σκεφτούν και να αξιολογήσουν σχέδια δράσης. Οι εκπαιδευόμενοι μοιράζονται ένα πρόβλημα και εφαρμόζουν τα βήματα: εντοπισμός του προβλήματος, καταιγισμός ιδεών για τις επιλογές, επιλογή της καλύτερης και αξιολόγηση του κατά πόσο λειτούργησε. Ο στόχος είναι να βοηθήσουμε τους εκπαιδευόμενους να κατανοήσουν πώς να επιτύχουν αποτελεσματικά τους στόχους τους.
Παιχνίδι ρόλων: Ζητήστε από τους εκπαιδευόμενους να προτείνουν διάφορες καταστάσεις σύγκρουσης και στη συνέχεια να προτείνουν τρόπους επίλυσής τους. Μπορείτε στη συνέχεια να ζητήσετε από τους εκπαιδευόμενους να προβληματιστούν σχετικά με το τι συνέβη και να προσπαθήσουν να παρουσιάσουν τη σύγκρουση από όλες τις διαφορετικές οπτικές γωνίες.
Ανατροφοδότηση και αναστοχασμός:
Κατά την ανατροφοδότηση, προσπαθήστε τόσο να αναγνωρίσετε και να επαινέσετε τις αποτελεσματικές στρατηγικές διαχείρισης συγκρούσεων όσο και να ασκήσετε εποικοδομητική κριτική στους τομείς όπου ο εκπαιδευόμενος μπορεί να βελτιωθεί. Έχετε κατά νου να ακούσετε την οπτική γωνία των εκπαιδευομένων σχετικά με τις ικανότητες και τις εμπειρίες τους στη διαχείριση συγκρούσεων.
Μετά από ένα σενάριο παιχνιδιού ρόλων, μια ομαδική συζήτηση ή μια εργασία επίλυσης συγκρούσεων, βοηθήστε τους εκπαιδευόμενους να προβληματιστούν σχετικά με τις εμπειρίες τους και δώστε τους ανατροφοδότηση σχετικά με την προσέγγισή τους στη διαχείριση της σύγκρουσης.
Μετά από μια δύσκολη αλληλεπίδραση ή κατάσταση σύγκρουσης, ξεκινήστε μια συνεδρία απολογισμού για να συζητήσετε τι πήγε καλά, τι θα μπορούσε να βελτιωθεί και πώς μπορούν να εφαρμόσουν τα διδάγματα που έμαθαν σε μελλοντικές καταστάσεις.
Ενσωματώστε τακτικές περιόδους check-in ή αναστοχασμού στις καθημερινές ή εβδομαδιαίες ρουτίνες. Αυτό θα επιτρέψει στους εκπαιδευόμενους να αξιολογήσουν την πρόοδό τους στις δεξιότητες διαχείρισης συγκρούσεων, να εντοπίσουν τομείς για ανάπτυξη και να λάβουν ανατροφοδότηση από τους συνομηλίκους, τους φροντιστές και τους εκπαιδευτές τους.
Σε μια κατάσταση σύγκρουσης, ενθαρρύνετε τους μαθητές να αναγνωρίζουν την οπτική γωνία του αντιπάλου τους, να μιλούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας δηλώσεις "εγώ" για να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους και να ακούνε ενεργά ο ένας τον άλλον προσπαθώντας να βρουν κοινό έδαφος.
Περισσότερες Πηγές:
Επισκεφθείτε το Conflict Resolution Network για να ενημερωθείτε για βιβλία, podcasts και πηγές σχετικά με την επίλυση συγκρούσεων.
Επισκεφθείτε το School Tools για βίντεο για τη διαμεσολάβηση μεταξύ συνομηλίκων.
Δείτε ένα Ted Talk από έναν διαπραγματευτή ομήρων για το πώς να επιλύετε τις συγκρούσεις με τη θεωρία Savage Theory of Resolution®.
Μάθετε για τα στυλ διαχείρισης συγκρούσεων Thomas-Kilmann σε αυτό το βίντεο.
Διαβάστε "Reprogramming Your Approach To Conflict Resolution In 2023" στο Forbes.
Διαβάστε "Mastering The Art Of Forgiveness: The Key To Conflict Resolution" στο Forbes.
Συμπέρασμα:
Η κατανόηση και η ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης συγκρούσεων είναι απαραίτητη για την προώθηση θετικών σχέσεων και την επίτευξη επιτυχίας σε διάφορα περιβάλλοντα. Οι γονείς και οι δάσκαλοι διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη διευκόλυνση της ανάπτυξης δεξιοτήτων παρέχοντας καθοδήγηση και υποδεικνύοντας αποτελεσματικές στρατηγικές. Η ενθάρρυνση της δυναμικής εμπλοκής σε διάφορα περιβάλλοντα επιτρέπει στα άτομα να καλλιεργήσουν αυτές τις δεξιότητες, ενισχύοντας την ικανότητά τους να επιλύουν εποικοδομητικά τις διαφορές και να προωθούν την αμοιβαία κατανόηση.
Παραπομπές:
Cekaite, A., Lefebvre, A., Nyikos, J., Deme, E., Domeij, K., & Macsay, K. (n.d.). Communication, Collaboration and Conflict Management in Social Interaction. Learning to communicate and collaborate through Bodily expression and Art. Retrieved from https://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:1548844/FULLTEXT01.pdf
Frye, K. E., Boss, D. L., Anthony, C. J., Du, H., & Xing, W. (2022). Content analysis of the Casel framework using K–12 state SEL Standards. School Psychology Review, 1–15. doi:10.1080/2372966x.2022.2030193
Garey, J. (2023). Teaching kids how to deal with conflict. Retrieved from https://childmind.org/article/teaching-kids-how-to-deal-with-conflict/#model-what-you-want-to-se
Iakab, A., & Iovu, M.-B. (2020). Conflict mediation between elementary school children. In Journal Plus Education (1st ed., Vol. 26, pp. 154–164). essay, Romanian Editorial Platform.