Ως εκπαιδευτές είναι πολύ σημαντικό να είμαστε προετοιμασμένοι για πιθανές ιδιαίτερες καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν στην τάξη ώστε να είμαστε σε θέση να τις διαχειριστούμε κατάλληλα. Παραδείγματος χάριν, δεν αποκλείεται κατά την διάρκεια του μαθήματος να προκύψει κάποιου είδους ρομαντική κατάσταση, η οποία αναφέρεται σε συμπεριφορές που τυπικά συνδέονται με ρομαντικές σχέσεις, όπως φλερτ, ερωτικά σχόλια ή έκφραση ρομαντικών συναισθημάτων ο ένας προς τον άλλον ή/και προς τον εκπαιδευτή.
Σαφώς, μία τέτοια συνθήκη χρειάζεται λεπτό χειρισμό καθώς είναι αρκετά ευαίσθητη, κυριαρχεί το συναίσθημα αλλά μπορεί και να αποσπάσει την προσοχή των υπόλοιπων παιδιών.
Κάποιες γενικές κατευθυντήριες γραμμές που θα ήταν καλό να ακολουθήσει ένας εκπαιδευτής είναι οι ακόλουθες:
Είμαστε παρατηρητικοί για τυχόν συμπεριφορές ή σημάδια που να υποδηλώνουν κάποια ερωτική πρόθεση, π.χ. όταν κάποιο παιδί δίνει ή επιδιώκει την προσοχή από κάποιο άλλο με την συμπεριφορά ή τα λόγια του.
Είμαστε σε θέση να διακρίνουμε μία συμπεριφορά που δείχνει απλή συμπάθεια σε μία φιλική σχέση από μία συμπεριφορά που δείχνει ερωτικό ενδιαφέρον.
Για παράδειγμα ένας μαθητής μπορεί σε φιλικό πλαίσιο να δείξει το ενδιαφέρον για το πως ήταν η μέρα μίας συμμαθήτριάς του του ή ρωτήσει πως ήταν η μέρα της. Το να κάνει όμως συνεχή και επίμονα σχόλια για το πόσο όμορφη είναι μπορεί να υποδηλώνει μία ερωτική έλξη.
Υπενθυμίζουμε ευγενικά στα παιδιά τους κανόνες της τάξης.
Δείχνουμε σεβασμό και δεν γινόμαστε επικριτικοί ή απότομοι
Ηλικίες 6-8:
Πιθανό σενάριο: Ένας μαθητής ενδιαφέρεται υπερβολικά για την ζωή ενός άλλου μαθητή κατά τη διάρκεια των συζητήσεων στην τάξη, κάνοντας προσωπικές ερωτήσεις και επιδιώκοντας συνεχώς την προσοχή του.
Προτεινόμενη αντίδραση εκπαιδευτή:
Επικροτούμε το ενδιαφέρον για τους άλλους αλλά επικεντρωνόμαστε στο επίπεδο της ομάδας
“Είναι πολύ όμορφο που θέλετε να γνωριστείτε μεταξύ σας και να μάθετε πράγματα ο ένας για τον άλλον. Αυτο φυσικά μπορούμε να το κάνουμε όλοι μαζί στο τέλος του μαθήματος μόλις τελειώσουμε τις δραστηριότητές μας.”
Υπενθυμίζουμε παράλληλα τους κανόνες της τάξης.
“Παιδιά μου για να κυλήσει όμορφα το μάθημα είναι σημαντικό να τηρούμε τους κανόνες που είχαμε βάλει όλοι μαζί στην αρχή, θυμάστε; Ποιος θέλει να μας τους θυμίσει;”
Ενθαρρύνουμε την ανοιχτή επικοινωνία και την διατύπωση αποριών των παιδιών σχετικά με τους κανόνες αυτούς.
“Αν κάποιος από εσάς έχει ερωτήσεις ή ανησυχίες σχετικά με την κατάλληλη συμπεριφορά ή οτιδήποτε άλλο σχετικό με την τάξη, παρακαλώ μη διστάσετε να με ρωτήσετε. Είμαι εδώ για να σας υποστηρίξω.”
Εστίαση της προσοχής στις δραστηριότητες.
“Οι δραστηριότητες που έχουμε να κάνουμε είναι πολύ διασκεδαστικές! Οπότε τι λέτε, πάμε να συνεχίσουμε και να διατηρήσουμε την προσοχή μας και τη συγκέντρωσή μας σε αυτές;”
Ηλικίες 9-11:
Πιθανό σενάριο: Δύο παιδιά κατά τη διάρκεια της τάξης ξεκινούν να στέλνουν μηνύματα και ρομαντικά emojis μέσω του chat.
Προτεινόμενη αντίδραση εκπαιδευτή:
Υπενθυμίζουμε ευγενικά το σκοπό του μαθήματος και την αποδεκτή συμπεριφορά στην τάξη. Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να επικεντρωθούν στο μάθημα και να συμμετέχουν σε ομαδικές συζητήσεις αντί να επιδίδονται σε ιδιωτικές συζητήσεις.
“(μαθητή 1) και (μαθητή 2) παρατηρώ μία αλληλεπίδραση μεταξύ σας στη συνομιλία μας. Θα σας παρακαλούσα όμως να μείνουμε όλοι μαζί συγκεντρωμένοι στην δραστηριότητα ώστε να μπορέσουμε να την ολοκληρώσουμε και να πετύχουμε το στόχο μας. Τι λέτε, πάμε να συνεχίσουμε και να συνεργαστούμε ως ομάδα;”
Ηλικίες 12-14:
Πιθανό σενάριο: Δύο μαθητές αρχίζουν να φλερτάρουν μεταξύ τους μέσω της κάμερας, κάνοντας ρομαντικές χειρονομίες και σχόλια.
Προτεινόμενη αντίδραση εκπαιδευτή:
Χρειάζεται να διακόψουμε και να παρέμβουμε ευγενικά υπενθυμίζοντας στους μαθητές την κατάλληλη συμπεριφορά κατά τη διάρκεια του μαθήματος με τον τρόπο που δίνεται και παραπάνω.
"Ποοιος από εσάς θα μου θυμίσει ποιοι είναι οι κανόνες της τάξης μας;”
Μπορούμε να στείλουμε ιδιωτικό μήνυμα στους μαθητές και να συζητήσουμε τη σημασία της διατήρησης ενός επαγγελματικού μαθησιακού περιβάλλοντος και την ανάγκη να επικεντρωθούν στους στόχους της τάξης διασφαλίζοντας την αξιοπρέπειά τους χωρίς να ντροπιαστούν ενώπιον των υπολοίπων.
Ακόμα μπορούμε με μία αίσθηση χιούμορ να τους προτείνουμε να μοιραστούν αν θέλουν μεταξύ τους τους λογαριασμούς τους στα social media ώστε να έχουν μέσω αυτών μία πιο προσωπική επικοινωνία.
Ηλικίες 15-17:
Πιθανό σενάριο: Ένας μαθητής δηλώνει ανοιχτά ότι είναι ερωτευμένος με έναν άλλον μαθητή κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στην τάξη.
Προτεινόμενη αντίδραση εκπαιδευτή:
Διατηρήστε μια ουδέτερη και μη επικριτική προσέγγιση αναγνωρίζοντας τα συναισθήματά τους
“Καταλαβαίνω απόλυτα ότι είναι εντελώς φυσιολογικό να νιώθετε και να αναπτύσσετε κάποια συναισθήματα μεταξύ σας.
Και σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να τους προτείνουμε να μοιραστούν αν θέλουν μεταξύ τους τους λογαριασμούς τους στα social media ώστε να έχουν μέσω αυτών μία πιο προσωπική επικοινωνία.
Επαναφέρετε την προσοχή με ευγενικό τρόπο στις δραστηριότητες.
Είναι καλό να θυμόμαστε πως για να καλλιεργήσουμε τις δεξιότητές μας χρειάζεται να επικεντρωνόμαστε στις δραστηριότητες μας και να μην επιτρέπουμε τα προσωπικά μας συναισθήματα να παρεμβαίνουν σεβόμενοι το περιβάλλον και την υπόλοιπη τάξη. Είμαστε εντάξει; Πάμε να συνεχίσουμε παρακάτω;”
2ο πιθανό σενάριο: Ένας μαθητής μοιράζεται κατά τη διάρκεια μιας δραστηριότητας στην τάξη προσωπικές και ρομαντικές λεπτομέρειες για τη σχέση του ή για έναν χωρισμό που βίωσε πρόσφατα.
Προτεινόμενη αντίδραση εκπαιδευτή:
Εκφράζουμε την κατανόησή μας για τα συναισθήματα του μαθητή ενθαρρύνοντας την ενσυναίσθηση.
“Καταλαβαίνω ότι αυτό που περνάς σου είναι πολύ δύσκολο και έχεις την ανάγκη να εκφράσεις τα συναισθήματά σου. Θα ήταν πολύ χρήσιμο να μιλήσεις σε κάποιον φίλο σου ή κάποιον ενήλικα που εμπιστεύεσαι για αυτό.”
Τονίζουμε την ανάγκη να διατηρηθεί ένα εστιασμένο στις δραστηριότητες και με σεβασμό περιβάλλον μάθησης.
“Για να ολοκληρώσουμε την δραστηριότητα μας είναι σημαντικό να δουλέψουμε όλοι μαζί. Οπότε τι λέτε ομάδα, πάμε να συνεχίσουμε;
* Υπάρχει και το ενδεχόμενο να εκφράσει κάποιος μαθητής ερωτικά συναισθήματα απέναντι στον εκπαιδευτή κατά την διάρκεια της τάξης. Ειδικά αυτή η κατάσταση προϋποθέτει πολύ λεπτό χειρισμό εκ μέρους του εκπαιδευτή και για να γίνει αυτό χρειάζεται να είναι προετοιμασμένος ότι ενδέχεται να προκύψει και αυτό ώστε να το διαχειριστεί με επαγγελματισμό και με τρόπο που δε θα πληγώσει το παιδί.
Ο εκπαιδευτής καλό θα ήταν:
να διατηρήσει την ψυχραιμία του και αποφεύγει να δείξει την έκπληξη, την αμηχανία ή την ενόχλησή του αντιμετωπίζοντας το σχόλιο του μαθητή με σεβασμό, χωρίς να ενθαρρύνει ή να απορρίψει τα συναισθήματά του.
να αλλάξει το θέμα και την προσοχή στη δραστηριότητα της τάξης εστιάζοντας σε κάποια δεξιότητα που εκδήλωσε ο μαθητής
(παράδειγμα) “Σε ευχαριστώ που μοιράστηκες τα συναισθήματά σου. Καταλαβαίνω ότι είναι κάτι πολύ προσωπικό και ευαίσθητο και μπράβο σου για το θάρρος σου να το εκφράσεις ανοιχτά μπροστά σε όλους. Χρειάζεται να κατέχεις ορισμένες δεξιότητες για να το καταφέρεις αυτό. Μπορεί κάποιος από εσάς να σκεφτεί ποια δεξιότητα μπορεί να επέδειξε ο (όνομα μαθητή) αυτή τη στιγμή; Μήπως αυτό μας δείχνει είναι ικανός να μιλήσει δημόσια και να εκφράσει τις σκέψεις του;”
Εάν η συμπεριφορά του μαθητή επιμένει ή γίνεται ενοχλητική, μπορούμε να επικοινωνήσουμε στέλνοντας τους προβληματισμούς μας στο αντίστοιχο κανάλι του Discord (https://discord.com/channels/894955559416111164/895604333297696798). Αν η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή και νιώθετε ότι χρειάζεστε επιπλέον βοήθεια μπορεί να συμβουλευτείτε έναν σύμβουλο της Morphoses.
Να θυμάστε ότι είναι σημαντικό οι εκπαιδευτικοί να χειρίζονται αυτές τις καταστάσεις με ευαισθησία, επαγγελματισμό και σεβασμό για την ευημερία όλων των μαθητών. Είναι σημαντικό να μπορούμε να διασφαλίσουμε ένα ασφαλές και συμπεριληπτικό περιβάλλον μάθησης για όλα τα παιδιά.
Γενικά:
Προσπαθούμε να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας και τον επαγγελματισμό μας.
Αντιδρούμε με μη-επικριτικό και απότομο τρόπο δημιουργώντας έναν ασφαλές χώρο σεβασμού και ανοιχτής επικοινωνίας.
Θέτουμε ξεκάθαρα όρια για την αποδεκτή συμπεριφορά εντός του μαθήματος εξηγώντας ότι κάτι τέτοιο μπορεί να φέρει αναστάτωση στην διδακτική διαδικασία.